Bạn đang xem: Giấc mơ của chí phèo
Đón xuân với “Giấc mơ của Chí Phèo”
(ANTĐ) - Lấy xúc cảm từ truyện ngắn “Chí Phèo” nổi tiếng của rứa nhà văn phái mạnh Cao, đạo diễn Đông Hồng dựng thành tập phim hài mang nhiều cụ thể phóng tác. Phim quy tụ dàn diễn viên được công chúng thương mến như NSƯT Quốc Anh, NSƯT Minh Hằng, NSƯT Trung Hiếu, NS Thúy Nga, NS Công Lý...
Á hậu Thạch Thu Thảo hội ngộ Miss Earth 2022 - Mina Sue Choi với mọi người trong nhà đi trồng câyNgắm dàn sỹ tử Miss World Vietnam 2023 khoe nhan sắc trong phục trang áo lâu nămĐộng thái trấn an người theo dõi của Ban tổ chức đêm nhạc Black |
Giấc mơ của Chí Phèo được giải mã trong vở chèo "Cánh diều xã Vũ Đại". Ảnh: Bình Thanh |
“Năm 2023 bên hát sẽ tiến hành đề án “Giới thiệu và biểu diễn các vở diễn được gửi thể từ gần như tác phẩm văn học nổi tiếng của việt nam và thế giới có vào chương trình giáo dục đào tạo phổ thông tại các trường học tập của tp. Hà nội giai đoạn 2022 - 2030” đang được ubnd TP thủ đô phê duyệt. “Cánh diều buôn bản Vũ Đại” là trong những kịch mục được đơn vị hát công diễn giao hàng đề án trong thời gian tới. Vở diễn sẽ liên tiếp được chúng tôi hoàn thiện, sửa đổi về ngôn ngữ, phương pháp diễn và văn bản để phù hợp với các em học sinh”. NSƯT Thu Huyền - phó tổng giám đốc Phụ trách nhà hát Chèo Hà Nội
Dù mưa Xuân giăng cùng hơi rét còn vương cơ mà rạp Đại nam (Hà Nội) vẫn kín đáo chỗ những khi sáng đèn vở diễn “Cánh diều làng mạc Vũ Đại” (tác giả: Lê Chí Trung, đưa thể chèo: Mai Văn Sinh, đạo diễn: NSƯT Lê Tuấn).
Gần như vào suốt 2 giờ đồng hồ, rạp hát rộn rã với phần lớn tràng pháo tay tưởng thưởng, mọi tiếng mỉm cười khi thì khúc khích lúc thì hả hê, xen kẹt đôi lời phản hồi dành đến lớp diễn hay cùng thú vị…
Câu chuyện cơ mà vở chèo “Cánh diều xóm Vũ Đại” kể cực kỳ đỗi thân quen thuộc, do được cảm tác tự truyện ngắn nổi tiếng mà nhà văn phái nam Cao viết cách đó hơn 80 năm - truyện ngắn “Chí Phèo”.
Những tình tiết nổi bật của truyện ngắn vẫn được vở diễn khai quật khá sâu, trong những lớp lang đậm chất chèo truyền thống, nên tiện lợi đưa khán giả từ bây giờ trở lại với những trang văn đã từng được học trong bên trường.
Đó là Chí Phèo nên bóp chân cho bà tía rồi bị đi tù, tiếp đến về buôn bản và trở thành tên lưu lại manh rạch mặt ăn uống vạ tuyệt Thị Nở xấu ma chê quỷ hờn, ngây dại, sau đêm ăn nằm với Chí Phèo tại vườn cửa chuối, phấn kích nấu mang lại hắn bát cháo hành giải cảm.
Và cả lão Bá kiến dâm đãng, cường hào ác bá có phương châm dùng người gian xảo: “Một bạn khôn ngoan chỉ bóp cho nửa chừng. Hãy âm thầm đẩy người ta xuống sông, cơ mà rồi lại dắt nó lên để nó đền ơn. Hãy đập bàn đập ghế đòi mang đến được năm đồng, tuy nhiên được rồi thì lại vất trả lại năm hào “vì yêu đương anh bí quá”…” cũng được khắc họa đậm nét.
Khi đó, các nhân đồ gia dụng trong trang sách giáo khoa như Chí Phèo, Thị Nở, Bá Kiến, bà Ba, bà cô Thị Nở, vk Binh Chức… được các nghệ sĩ Quốc Phòng, Thu Hòa, Xuân Huynh, NSƯT Hoài Thu, NSƯT Thu Hằng, NSƯT Phương Mây… hóa quen thuộc mà lạ, khá sống động và sinh sống động.
Đó vẫn là Chí Phèo - Quốc phòng - một kẻ say chuyên ăn uống vạ, đi đòi nợ thuê mang đến Bá loài kiến trong dáng vẻ điệu vẹo vọ vẹo, tiếng nói lè nhè, phương diện rạch dọc ngang khiến cho bao tín đồ run sợ… cùng với đó còn có một gương mặt khác của Chí Phèo - gương mặt gã đinh điền tứ nuốm vô thân, tuy nhiên là người hiền lành, hóa học phác, đã từng có một giấc mơ bay cao, cất cánh xa tựa như những cánh diều lộng gió: “Diều liệng rập rình nhớ năm xưa. Biết bao điều mong ước để theo cánh diều bay cao. Những ý muốn sao cùng tầm thường bước ra vào, mơ ước cùng thông thường một mái ấm gia đình…”.
Vậy nhưng, sống xã hội phong kiến cơ hội bấy giờ, với đại diện là tía con công ty Bá Kiến với trong một thân phận nô lệ như Chí Phèo thì niềm mơ ước ấy nhanh chóng bị vùi dập như cánh diều cơ sớm rách nát - một hình tượng sân khấu được vở diễn thi công và biểu hiện khá công sức xuyên suốt từ trên đầu đến cuối, mang những giá trị biểu đạt.
Nghệ sĩ Quốc phòng vốn quen thuộc với phần đa vai kép bao gồm hào hoa, phong nhã bao gồm giọng hát truyền cảm, ngọt ngào nay vào vai vào vai diễn Chí Phèo hầu hết lúc càn rỡ, bạo ngược, hung ác là ko dễ, song vẫn phần nào để lại tuyệt hảo cho khán giả.
Đó còn là một trong Thị Nở - Thu Hòa - dở dở ương ương, hềnh hệch, hồn nhiên trước sự đời; một bà bố - Hoài Thu - nhan sắc nước mùi hương trời, thèm khát nhục dục. Hai nhân vật này trọn vẹn đối lập nhau, họ không chỉ là có thuộc mối liên hệ với Chí Phèo, mà còn là những tác nhân luân phiên chiều cuộc sống Chí Phèo.
Nếu bà Ba khiến cho Chí Phèo từ một kẻ ăn, fan ở nhân hậu lành, chân chất trở thành tên lưu manh say xỉn suốt cả ngày thì ngược lại Thị Nở là người khiến cho Chí Phèo từ bỏ tên giữ manh trở thành người mong mỏi được sinh sống lương thiện… Cả hai nghệ sĩ Thu Hòa với Hoài Thu hầu như tròn vai cho mọi vai diễn rất khó này và thực sự tạo được sự trái chiều để nêu bật thông điệp vở diễn.
Xem thêm: Công thức làm bánh pancake nhanh gọn bằng bột trộn sẵn, pancake là gì
Ngoài ra, nhân vật dụng bà cô Thị Nở - Thu Hằng - cũng được xây dựng rõ rệt chứ chưa phải chỉ là phải chăng thoáng đôi nét: “Theo bạn ở tp. Hải phòng đi buôn chuyến” như trong thành phầm văn học. Khi ấy, bà cô ế ông chồng có cái quán bán rượu, cũng biết lo đút lót nhằm giữ địa điểm ngồi bán hàng và luôn lu loa lấy mẫu trinh tiết của bản thân ra để bảo ban cô cháu gái dở dở, ương ương Thị Nở.
Dù khai thác câu chuyện xảy ra cách đó gần trăm năm tuy nhiên “Cánh diều thôn Vũ Đại” vẫn đang còn những lời thoại được biến tấu theo ngôn ngữ hôm nay, vẻ bên ngoài như bắt trend với câu: “Đúng thừa nhận sai cãi”, “dẹp ai thì dẹp, né nhỏ sang một bên để con làm ăn uống mới được yên ổn...”.
Cách thoại này được nghệ sĩ biểu lộ khá tự nhiên và thoải mái nên không trở nên phô cùng không chỉ mang về cho người theo dõi những phút giây thư giãn, cơ mà còn tạo thêm sự phấn khích, hào hứng…
ánh mắt khác kỳ lạMối tình Chí Phèo - Thị Nở được tái hiện nay khá xúc hễ trong vở chèo "Cánh diều thôn Vũ Đại". Ảnh: Bình Thanh |
Không chỉ sân khấu hóa một nhà cửa văn học bom tấn được viết cách đó hơn 8 thập kỷ cơ mà “Cánh diều làng Vũ Đại” còn góp một góc nhìn khác lạ lúc góp thêm lời giải về sự việc lưu manh hóa của Chí Phèo - một nổi bật cho thân phận những người dân nông dân sinh sống trong xã hội phong kiến trước phương pháp mạng tháng Tám năm 1945.
Nếu như làm việc truyện ngắn “Chí Phèo” fan đọc sẽ triệu tập vào thân phụ con bên Bá kiến - độc nhất vô nhị là lão Bá kiến tàn độc thì khi thưởng thức vở chèo này người theo dõi lại thấy mắt nhìn hướng vào bà cha (vợ Bá Kiến).
Thực ra, trong truyện cũng có chi tiết kể về bài toán Chí Phèo đề nghị bóp chân cho bà ba trong nỗi run sợ nhưng gần như thoáng qua. Ở “Cánh diều thôn Vũ Đại”, chi tiết này được lấy làm sợi chỉ xuyên thấu vở diễn nhằm từ đó giải thích vì sao Chí Phèo xuất phát điểm từ một lực điền chân chỉ lại vươn lên là một thương hiệu rạch mặt nạp năng lượng vạ, đi đòi nợ thuê mang lại Bá Kiến: “Bao nhiêu năm trong tù túng tôi vẫn mơ, có những thời gian tôi định vứt làng này đi thật xa, tôi sợ cái mùi mừi hương của bà tuy vậy hồn tôi gồm ai bịt đôi mắt dẫn về làng. đông đảo lúc thức giấc lại, tôi đã nhận được thấy loại mùi mùi hương ấy ngơi nghỉ mãi trên cao kia, xa lắm…”.
Vì nắm nhân trang bị bà cha được tương khắc họa đậm nét khi là người đàn bà nhan sắc, đáo để cùng khát khao anh lực điền Chí Phèo. Sau một cơ hội lả lơi mà lại bị anh Chí tự chối, bà bố đã rắp tâm “không ăn được thì đánh đấm đổ” và vươn lên là tác nhân bao gồm đưa anh Chí vào tù nhằm mấy năm sau làng Vũ Đại gồm thêm một tên lưu bạo phổi bạt mạng Chí Phèo.
Không chỉ dừng chân ở đó, sau một đêm được hưởng mật ngọt tình yêu với Thị Nở và nạp năng lượng bát cháo hành Thị nấu, Chí Phèo tỉnh giấc ngộ ra và quyết là bạn lương thiện: “Ngon lắm Nở ơi! Nở ơi, từ ngày biết Nở thế bắt đầu biết cầm cố nào là tình thương. Bao cay đắng xót xa ngẫm thân mình cút côi một kiếp đầy tớ tứ chũm vô thân, chẳng cửa nhà thân phụ mẹ, chẳng ai fan xót thương mà để những ý muốn được sống an bình dưới mái tranh nghèo vẫn trọn đời sống hiền lương…”.
Thế nhưng, lại một đợt tiếp nhữa chính bà tía đã lừa phỉnh để giấc mơ ấy rách nát. Đã từng bị ám hình ảnh bởi mùi hương của bà bố suốt thời trai trẻ cần phải đến lúc đó anh Chí new thực sự bừng tỉnh từ: “Nở tuy xấu xí nhưng bản chất con fan lương thiện chứ không giống như bà dễ thương mà tâm thuật bất nhân. Bà đang đẩy Chí tôi xuống vũng bùn đen, nhằm cả tổng, cả loại làng này lánh xa khinh miệt…” cho “Da giết mổ bà thơm quyến rũ một lần không vấn đề gì quên được nhưng gan ruột bà còn ác hơn cả Bá Kiến. Rồi Chí tôi sẽ quay lại đốt cả xã Vũ Đại này. Đốt hết mừi hương của bà rồi thực hiện giấc mơ hiền lành của tôi…”.
Ở đây, nhân trang bị bà Ba cũng khá được dịp giãi tỏ nỗi lòng vì sao lại khao khát anh lực điền Chí Phèo mang lại thế: “Anh vẫn đâm một nhát dao vào địa điểm đau tốt nhất của người đàn bà, chỉ vày nghèo mà buôn bán rẻ thân xác, rước lão Bá hom hem. Sao anh dám coi thường tôi?”.
Và thấy lúc Chí Phèo ăn nằm cùng với Thị Nở, bà cha đã nổi giận: “Tại sao anh lại dám chọc tức tôi?” nhằm rồi thêm một lần tiếp tay mang đến Bá con kiến tống Chí Phèo vào tù nhân trong nỗi hận: “Tôi đang chặt đứt gần như giấc mơ được sống như một con người của anh. Anh đang mãi là thằng Chí Phèo thuộc đinh mạt hạng, đừng lúc nào mơ tưởng mang lại 2 tự lương thiện…”.
dòng kết của vở chèo "Cánh diều làng mạc Vũ Đại" cần được xử lý tinh tế, có chiều sâu hơn. Ảnh: Bình Thanh |
Cuộc đời Chí Phèo được giảng nghĩa từ cơn ghen tuông của một người lũ bà bắt buộc cái kết của “Cánh diều làng mạc Vũ Đại” khác với chiếc kết trong cửa nhà văn học, là: Chí Phèo thường xuyên đi phạm nhân còn Bá con kiến vẫn sống.
Bên cạnh đó, vào vở diễn có một phân cảnh đề cập về bà xã Binh Chức, người lũ bà yêu cầu chịu sự tủi nhục, nỗi cơ cực do phải phân phối thân mang đến Bá Kiến, những ao ước lo mang lại con bao gồm manh áo mặc, dĩa cơm ăn.
Nhưng lần này, vợ Binh Chức quyết phản phòng và được Chí Phèo trợ giúp. Vở diễn đã khai thác kỹ cụ thể này để gia công nổi nhảy đặc tính “tức nước đổ vỡ bờ” của fan nông dân thuộc đinh, mạt hạng khi bị áp bức đến cả thể xác.
Thế nhưng, cụ thể Chí Phèo đưa say cầm cố dao dọa để giật tiền của Bá con kiến (lão đêm tối lẻn sang trọng đòi tặng ngay tịu với bà xã Binh Chức), rồi đưa mang đến người lũ bà khốn khổ ấy lo cho bọn con thơ là không thực sự đắt giá, thậm chí là còn gợi những đối chiếu với chi tiết rất đặc sắc trong truyện ngắn của nam Cao: Chí Phèo cố kỉnh dao đòi mạng Bá Kiến.
Cùng với đó, phân cảnh Chí Phèo thường xuyên bị bà bố dụ dỗ, giăng bẫy để cho Bá loài kiến bắt trái tang để đưa cớ tống cổ vào tù túng cũng không hẳn là dòng kết hay, ngược lại sẽ dễ khiến thắc mắc. Cụ thể đây là mẩu chuyện phản ánh mâu thuẫn giữa thế hệ nông dân cùng đinh với tầng lớp địa nhà phong con kiến trước phương pháp mạng tháng Tám năm 1945.
Mâu thuẫn ấy chỉ rất có thể giải quyết bằng sự phản kháng khốc liệt của nông dân, gồm khi cần đánh đổi bởi tính mạng, y hệt như cái kết của cuộc sống Chí Phèo với Bá kiến trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn nam giới Cao.
Tất nhiên, “Cánh diều làng mạc Vũ Đại” cho những người xem một Chí Phèo dám đối đầu với bà bố và Bá Kiến khi đã chấm dứt hẳn cơn say cùng thực sự mong làm người lương thiện. Nhưng, rất cần được xử lý tinh tế, gồm chiều sâu rộng cho dòng kết của vở diễn để nhân vật điển hình nổi bật đạt được sự trở nên tân tiến tâm lý logic, thuyết phục cùng nâng chi phí trị tứ tưởng.