Bệnh amip nạp năng lượng não hay căn bệnh do Naegleria fowleri là bệnh gây ra bởi cam kết sinh trùng, tổn thương não nặng nề nề, chẩn đoán căn bệnh thường khó khăn và chậm chễ, dẫn mang lại tiên lượng tử vong cao. Căn bệnh hiếm gặp, amip xâm nhập vào não cỗ của khung người qua đường mũi. Fan bệnh có những triệu bệnh của viêm óc – màng não, tiến triển nhanh, khó phân biệt với viêm màng não do nền tảng gốc rễ vi khuẩn. Chẩn đoán bệnh cần phụ thuộc vào các yếu ớt tố khai quật tiền sử phơi nhiễm, triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm chẩn đoán gốc rễ như tìm amip trong dịch óc tủy, xét nghiệm PCR xác định DNA của amip,…
Bệnh amip ăn uống não
Hiện nay các phương pháp điều trị bệnh dịch còn tranh cãi, một vài thuốc sẽ được thực hiện như amphotericin B, miltefosine,… tuy vậy vẫn phải nghiên cứu, reviews thêm.
Bạn đang xem: Ký sinh trùng ăn não
Nguyên nhân dịch Amip nạp năng lượng não
Naegleria fowleri được call là amip “ăn não” người, là ký sinh trùng đối kháng bào, thuộc lớp chân giả, là loài Naegleria tuyệt nhất gây căn bệnh ở người. Amip là vi sinh vật dụng khá ưu nhiệt, sống được ở nhiệt độ trên 30 độ C và chịu được nhiệt độ lên đến 45 độ C, trong môi trường tự nhiên, amip hoàn toàn có thể tìm thấy sinh hoạt trong môi trường thiên nhiên nước ngọt đặc biệt môi trường nước ấm như suối nước nóng, đất ẩm, chưa tồn tại bằng bệnh ghi nhận ký sinh trùng rất có thể tồn tại trong môi trường xung quanh nước biển. Amip khiến bệnh cho người khi gặp điều khiếu nại thuận lợi.
Naegleria fowleri được gọi là amip “ăn não” người
Chu kỳ sinh học của amip trường thọ 3 thể là thể nang, thể tứ dưỡng và thể roi. Bọn chúng phả hủy và ăn các tế bào óc của khung người người, gây bệnh lý viêm não màng não vị amip (primary amoebic meningoencephalitis – PAM)
Triệu chứng dịch Amip ăn não
Biểu hiện bệnh thường cấp cho tính, tỉ lệ tử vong kha khá cao. Trong một trong những báo cáo, tỉ lệ này rất có thể lên mang lại 99%. Thời gian ủ bệnh từ là một đến 7 ngày, trung bình khoảng tầm 5 ngày, bạn bệnh không có triệu triệu chứng gì quánh biệt. Thời hạn tử vong sau khoản thời gian bất đầu phát khởi triệu chứng thường trong một đến 12 ngày, thời gian tử vong kể từ khi phơi lây truyền với nguồn bệnh khoảng tầm 6 mang lại 17 ngày. Nhiều người mắc bệnh được chẩn đoán dịch qua chất vấn tử thi.
Người bệnh biểu hiện các triệu triệu chứng lâm sàng viêm não -màng não: nóng cao, sốt rét hoặc sốt lạnh lẽo run kèm theo hoa mắt dữ dội, nhức tăng khi biến đổi tư thế, sợ ánh sáng và sợ hãi tiếng đụng mạnh. Dịch nhân ảm đạm nôn, ói nhiều, nôn dữ dội, nôn dễ dàng không tương quan đến bữa ăn. Các bất thường cơ năng không giống như biến đổi hoặc bớt khứu giác có liên quan đến đường xâm nhập của amip; đổi khác hành vi dấn thức, có hành vi bất thường; tình trạng tâm thần bị thay đổi; fan bệnh có thể có các cơn teo giật.
Các triệu chứng lâm sàng viêm não -màng não: nóng cao, sốt lạnh hoặc sốt rét run kèm theo chóng mặt dữ dội
Thăm xét nghiệm thực thể thấy hội chứng màng não với các biểu thị như gáy cứng, vun màng não dương tính, tín hiệu kernig dương tính,… các dấu hiệu thần gớm khu trú như liệt các dây thần khiếp sọ,... Bạn bệnh thường tiến triển dịch rất nhanh, những triệu triệu chứng nặng lên, ý thức với tri giác đổi khác nhanh dẫn đến hôn mê, hội chứng tăng áp lực đè nén nội sọ thể hiện rõ. Một trong những người bệnh có thể ghi nhận rối loạn nhịp tim.
bắt buộc chọc dịch não tủy khi không tồn tại chống chỉ định. Áp lực dịch óc tủy thường xuyên tăng, trường thích hợp nặng tăng siêu cao; màu sắc thay đổi từ trắng vàng mang đến xám, sau đó là dịch xuất ngày tiết khi tín đồ bệnh tiến triển. Số lượng bạch mong dịch óc tủy tăng, vừa đủ từ vài trăm cho vài chục ngàn tế bào/ mm3 trong các số đó bạch ước đa nhân trung tính chỉ chiếm ưu thế. Số lượng tế bào hồng mong dịch não tủy tăng, khoảng 200 cho 30.000 tế bào/mm3. Đường dịch óc tủy bớt rõ rệt, thỉnh thoảng còn vệt giống viêm màng não vì chưng vi khuẩn. Nồng độ protein dịch não tủy tăng. Khi xét nghiệm các căn nguyên vi khuẩn như nhuộm soi, nuôi ghép thường âm tính. Tuy nhiên đã ghi nhận bao gồm bội lây truyền trực khuẩn Burkholderia cepacia làm việc những người mắc bệnh bị bệnh amip nạp năng lượng não.
Trên phim chụp cắt lớp vi tính sọ óc và cùng hưởng trường đoản cú sọ óc thấy thương tổn viêm não, hoại tử lan rộng, phù nề hà nhu tế bào não cùng xuất tiết nhu tế bào não hoặc nhồi huyết não, óc úng thủy. Những tổn yêu mến có xu thế ở thùy trán, thùy thái dương, vùng thân não, đái não, đoạn đầu của tủy sống. Phim cộng hưởng trường đoản cú sọ não gồm độ nhạy xuất sắc hơn so với giảm lớp vi tính trong review mô mềm của não.
Bệnh amip ăn uống não là bệnh dịch hiếm gặp, khó khăn chẩn đoán và điều trị, những biến triệu chứng của bệnh thường là tổn thương nhu tế bào não gây ảnh hưởng nặng năn nỉ đến công dụng não bộ, ý thức, học thức người bệnh, phù não, tăng áp lực nặng nề nội sọ khiến hậu trái tụt kẹt não, … sau cuối người dịch tử vong. Tỉ lệ tử vong hết sức cao. Người bệnh sống sót với những di hội chứng về như đụng kinh, nhấn thức kém, tình trạng tinh thần thay đổi, liệt vận động,…
Bệnh amip ăn uống não người hoàn toàn có thể dẫn đến biến chứng tử vong
Amip xâm nhập vào khung người người bằng con đường đó là qua đường mũi. Tự mũi, amip dịch chuyển đến nhu tế bào não và cam kết sinh trên đó. Con tín đồ khi bơi, tắm rửa tại các hồ tập bơi nước ngọt, suối nước nóng, vùng nước nóng như sông, hồ, hoặc nước dơ vào mũi trực tiếp bằng những con đường khác như sử dụng nước bẩn để cọ mũi,… rất có thể bị amip xâm nhập. Nhỏ người không trở nên nhiễm bệnh khi uống những nguồn nước bị lây truyền bệnh.
Amip xâm nhập vào khung người người bằng con đường chính là qua mặt đường mũi.
Hiện nay không ghi nhận dẫn chứng bệnh lây thẳng từ tín đồ bệnh sang tín đồ lành bằng các con mặt đường thông thường.
Naegleria fowleri là vi sinh thứ ưa nhiệt, vì đó hoàn toàn có thể tìm thấy rất nhiều nơi trên núm giới, tuy vậy không phải tất cả các đối tượng tiếp xúc với amip đầy đủ gây bệnh. Mỗi ngày có hàng triệu người tiếp xúc với mối cung cấp nước hoàn toàn có thể chứa amip, mặc dù số ca mắc bệnh amip nạp năng lượng não thường niên rất không nhiều người. Theo số liệu được thống kê thống kê của CDC, ghi nhận 34 ca mắc bệnh tại Hoa Kỳ trong khoảng thời gian từ 2009 cho 2018, trong các số ấy trẻ nhỏ và bạn trẻ dễ dàng bị ảnh hưởng nhất. Tại sao vẫn chưa được giải thích được. Một số trong những các yếu tố hoàn toàn có thể có nguy hại mắc căn bệnh đó là: bơi/tắm sinh hoạt sông, ao, ao nước ngọt, suối nước nóng; áp dụng hồ bơi/ tắm chưa được khử trùng; sử dụng trực tiếp nước bị nhiễm căn bệnh xịt mũi, rửa trực tiếp mũi,…
Hiện không có các giải pháp phòng tránh căn bệnh đặc hiệu, các biện pháp phòng bệnh dịch chung là tinh giảm việc tiếp xúc trực tiếp giữa mũi với nguồn nước gồm nguy cơ: hoàn toàn có thể hạn chế các hoạt động ở suối nước nóng, hồ/ao/sông nước ấm; giảm bớt tiếp xúc với các nguồn nước bị ô nhiễm; sử dụng các phương tiện bảo đảm an toàn mũi khi gồm thể; ko được áp dụng trực tiếp các nguồn nước bẩn, nước ô nhiễm và độc hại xịt cọ mũi,..
Cần suy nghĩ đến bệnh tật amip ăn uống não vào trường thích hợp viêm óc màng não cung cấp tính, tiến triển cấp tốc với công dụng nhuộm soi với nuôi cấy âm tính với các vi trùng thông thường, biện pháp xác định căn nguyên vi rút hay gặp mặt âm tính. Nguyên tố dịch tễ bao gồm phơi lây truyền với nguồn nước nguy cơ tiềm ẩn cũng lưu ý chẩn đoán tuy nhiên không đề xuất trong toàn bộ các trường hợp đều khai quật được.
Các phương pháp phát hiện tại amip gây bệnh dịch thường không dễ triển khai tại nhiều đại lý y tế.
Naegleria fowleri hoàn toàn có thể phát triển vào một số môi trường xung quanh trong phòng phân tách như các đĩa thạch agar không tồn tại chất bổ dưỡng được đậy bởi những vi khuẩn như E.Coli. Điều kiện ủ các đĩa thạch hay ở nhiệt độ 37 độ C trong phòng thí nghiệm, yêu cầu quan sát hàng ngày để đánh giá và khẳng định thể bốn dưỡng của amip đã ăn vi khuẩn. Ngoài ra phát hiện tại amip thông qua các phương thức kiểm tra hình dáng học, hóa sinh khác.
Phản ứng khuếch đại chuỗi polymerase PCR có thể giúp phát hiện nay vật chất di truyền (DNA) của amip vào dịch óc tủy. Thời gian trả lời hiệu quả thường sau vài tiếng. Tuy nhiên cách thức này không có sẵn ở không hề ít cơ sở y tế, yêu mong kỹ thuật với máy móc hiện đại.
Xét nghiệm dịch não tủy chẩn đoán bệnh amip ăn uống não
Các xét nghiệm máu thanh học tập không được review cao vào chẩn đoán. Trong một số báo cáo, tỉ lệ fan có tác dụng xét nghiệm ngày tiết thanh dương tính với amip gây bệnh hoàn toàn có thể lưu hành trong cùng đồng, tuy vậy số fan bệnh mắc bệnh dịch amip ăn não lại cực hiếm. Sát bên đó, kết quả rất có thể dương tính với một số loài amip khác.
Tổn yêu mến nhu mô não trên phim chụp cắt lớp vi tính sọ não hoặc chụp cổng hưởng trọn từ hay không sệt hiệu .
Bệnh amip ăn uống não yêu cầu chẩn đoán rõ ràng với một trong những bệnh như: viêm màng óc mủ (thực hiện tại nhuộm soi và nuôi cấy vi khuẩn dịch óc tủy,…), tổn thương viêm não do các căn nguyên khác,…
Hiện nay, chưa tồn tại phác đồ được hiểu tối ưu với khuyến cáo bậc nhất đối với người bệnh mắc Naegleria fowleri, những phác đồ 1-1 trị liệu hoặc phối hợp thuốc vẫn tồn tại đang tranh cãi. Cạnh bên đó, bệnh thường tiến triển nhanh, thường được chẩn đoán lừ đừ hoặc chẩn đoán nhầm với viêm màng não vày vi khuẩn. Tỉ trọng tử vong siêu cao, người bệnh sống sót thường có tương đối nhiều di chứng. Bên trên lý thuyết, phác thiết bị điều trị yêu cầu sử thuốc diệt amip (đơn trị liệu hoặc phối kết hợp thuốc) rất có thể ngấm tốt qua sản phẩm rào máu não. Một số thuốc vẫn được áp dụng để điều trị bệnh đó là:
- Amphotericin B được chứng minh có công dụng diệt amip vào in vitro tuy vậy trên lâm sàng tiên lượng còn dè dặt. Liều hay được dùng là 0,7 – 1 mg/kg/ lần tiêm truyền tĩnh mạch.
- Rifampin liều 10 mg/kg/ngày mang dù hiệu quả trên in vitro cùng với amip nạp năng lượng não là không chắc chắn.
- Fluconazole 10 mg/kg/ngày đường tĩnh mạch
Sự phối kết hợp giữa amphotericin B với Rifampin hoặc Fluconazole cũng rất được nghiên cứu. Tuy vậy số số người bệnh sống sót sau thời điểm điều trị phác hoạ đồ phối hợp thuốc vào các report với cỡ chủng loại rất thấp, cần đánh giá thêm.
- Miltefosine liều 50 mg/ lần x 2 lần/ ngày với những người bệnh dưới 45 kg, liều 50 mg/lần x 3 lần/ ngày với người bệnh trên 45 kg. Nhiều tác giả ủng hộ việc áp dụng miltefosine trong điều trị bệnh dịch amip ăn não bởi vì đã ghi nhân chức năng chống lại amip trên in vitro với in vivo làm việc chuột, trên fan bệnh vẫn còn đó tranh cãi.
- Azithromycin có chức năng trên mô hình in vitro cùng in vivo ở rượu cồn vật, được đến có tác dụng hiệp đồng cùng với amphotericin B.
- Posaconazole có chức năng ức chế amip trong tầm 12 giờ đồng hồ trên in vitro và được hy vọng trong tương lai hoàn toàn có thể là thuốc hữu dụng trong điều trị căn bệnh amip nạp năng lượng não. Tuy nhiên cần các nghiên cứu review hơn.
Tài liệu tham khảo:
2. Bauman, Robert W. (2009). "Microbial Diseases of the Nervous System and Eyes".
Xem thêm: Chuyên may áo lớp giá rẻ 65k /áo với số lượng từ 100 áo giá càng rẻ
Microbiology, With Diseases by toàn thân System(2nd ed.).San Francisco: Pearson Education. P.6173. Capewell LG, Harris AM, Yoder JS, Cope JR . Diagnosis, Clinical Course, and Treatment of Primary Amoebic Meningoencephalitis in the United States, 1937-2013. J Pediatric Infect Dis Soc. 2015;4(4):e68. Epub năm trước Oct 23
4. Gharpure R, Bliton J, Goodman A. Epidemiology & Clinical Characteristics of Primary Amebic Meningoencephalitis Caused by Naegleria fowleri: A Global Review. Clin Infect Dis. 2021;73(1):e19.
5. Linam WM, Ahmed M. Successful treatment of an adolescent with Naegleria fowleri primary amebic meningoencephalitis. Pediatrics. 2015;135(3):e744. Epub năm ngoái Feb 9.
Bệnh viện Bệnh nhiệt đới gió mùa (TP.HCM) vừa lần trước tiên ghi thừa nhận trường hợp người mắc bệnh bị viêm màng não bởi vì ký sinh trùng amip “ăn não”.
Ca bệnh thứ nhất ở VN
Bác sĩ Võ Minh quang – Phó phòng planer Tổng hợp, bệnh viện Bệnh nhiệt đới gió mùa chiều 29.8 đến biết, người bị bệnh P.V.T (25 tuổi, quê Phú Yên) nhập viện vào ngày 30.7, trong chứng trạng hôn mê, kích động.
Được biết, trước lúc nhập viện một tuần, bệnh nhân có lặn mò trai vào một bàu nước nghỉ ngơi quê (Phú Yên). Sau đó, người bệnh lên cơn sốt, nhức đầu, uống thuốc ko khỏi. Khi nhập viện bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM) anh T. Trong triệu chứng sốt, nhức đầu, co giật với được chẩn đoán là viêm màng não.
Các chưng sĩ vẫn hội chẩn rồi lập cập cho người mắc bệnh chuyển viện sang bệnh viện Bệnh sức nóng đới.
Kết quả chọc dò dịch óc tủy cho thấy thêm bệnh nhân bị nhiễm ký kết sinh trùng amip Naegleria fowleri, cùng với chẩn đoán viêm màng não vị amip.
Đến ngày 31.7, bệnh nhân vẫn mê man, sốt cao, triệu chứng quá nặng ko qua khỏi nên tín đồ nhà đang đưa người bệnh về.
Xác định con phố đi của amip, bác bỏ sĩ Đinh Nguyễn Huy Mẫn – Trưởng khoa Xét nghiệm khám đa khoa Bệnh nhiệt đới gió mùa – cho biết thêm, mầm bệnh hoàn toàn có thể đã chui qua niêm mạc mũi, rồi bước vào não của người bệnh và từ kia gây tổn thương.
Bác sĩ Quang đến biết, amip là các loại ký sinh trùng sống sống vùng sông nước. Các loại ký sinh trùng này thường gặp mặt gây bệnh dịch đường ruột, ít chạm chán hơn là tạo áp-xe gan, còn ở các cơ quan khác thì hiếm gặp. Đây là ngôi trường hợp thứ nhất Bệnh viện bệnh nhiệt đới đón nhận bệnh nhân bị ký kết sinh trùng amip “ăn” lên đến mức não.
Từ trước mang đến nay, cũng không có báo cáo nào ở vn ghi nhận bệnh nhân bị amip Naegleria fowleri “ăn não”.
Nhận diện sát thủ “ăn não”
Theo y văn vậy giới, amip “ăn” lên đến mức não người mang tên là Naegleria fowleri. Nhiều loại ký sinh trùng này thường được tìm kiếm thấy trong những vũng nước tội nhân như ao hồ, sông, suối.
Theo nghiên cứu và phân tích của gs Michael Beach, chuyên gia của Cơ quan kiểm soát điều hành và chống chống bệnh dịch lây lan Mỹ (CDC) nghiên cứu và phân tích về các chứng bệnh xuất phát điểm từ nước thì Naegleria fowleri là loại amip ưa nhiệt, khi nhiệt độ tại các hồ nước ấm dần lên thì bọn chúng sẽ hoạt động mạnh hơn.
Ký sinh trùng này chui vào cơ thể bằng con đường mũi. Lúc xâm nhập khung người người, amip Naegleria fowleri sinh sôi cực kỳ nhanh, sau đó dịch rời lên não. Tại não, một số loại amip này phần nhiều không tiếp tục dịch rời mà tồn tại, cam kết sinh ở đó và chủ yếu sống bằng nguồn bồi bổ nhờ ăn những tế bào não.
Bị truyền nhiễm amip Naegleria fowleri, bệnh dịch nhân sẽ ảnh hưởng viêm màng não.
Triệu hội chứng lâm sàng bao gồm của người mắc bệnh khi bị nhiễm một số loại amip Naegleria fowleri hay là nóng nhẹ, nhức đầu, cứng cổ. Vào thời kỳ cuối, khi não người bệnh đã biết thành amip Naegleria fowleri phá hủy nghiêm trọng, bệnh nhân có triệu triệu chứng tâm thần, thay đổi hành vi, tất cả ảo giác rồi dẫn đến tử vong.
Mặc dù vấn đề này hiếm khi xẩy ra nhưng bệnh phần lớn đều dẫn đến tử vong (tỷ lệ tử vong cầu tính khoảng tầm 98%).
Bác sĩ Quang cho biết amip gây bệnh đường tiêu hóa giỏi nặng hơn là ap-xe gan bao gồm thuốc quánh trị được tuy thế trường hợp lên tới mức não thì khám đa khoa chưa gặp gỡ bao giờ.
Theo nghiên cứu và phân tích của giáo sư Michael Beach, hiện nay tại, chưa xuất hiện một phương pháp hay loại thuốc nào điều trị tất cả hiệu quả cho những người bị nhiễm nhiều loại amip này. Tuy vậy rất may là vô cùng hiếm gặp mặt trường đúng theo bị lây nhiễm amip “ăn não”.
Cách chống bệnh tốt nhất là chỉ nên tắm, bơi, lặn ở rất nhiều nơi nước không bẩn và sử dụng dụng nắm kẹp mũi bảo đảm an toàn khi bơi, lặn trong số hồ nước có nguy hại có mầm bệnh.
Cho tới lúc này trên nhân loại chỉ new phát hiện tại được khoảng chừng vài trăm trường hợp người bị bệnh bị truyền nhiễm loài amip “ăn não người” này.
Theo thống kê report ghi dìm tại Mỹ, trong thời gian từ năm 1995 –2004, có tối thiểu 23 tín đồ bị tử vong bởi vì loại ký kết sinh trùng amip này tạo ra. Số người bị bệnh tử vong những nhất được ghi nhận vào thời điểm năm 1980, với8 ngôi trường hợp.
Vào tháng 8.2011, Cơ quan điều hành và kiểm soát và chống chống dịch bệnh Mỹ (CDC) xác thực có hai bạn tử vong vị bị nhiễm nhiều loại ký sinh trùng amip hiếm gặp này.
